Co w kotach uczula?
- Tu nie ma wyjątków – częsty, długotrwały kontakt z alergenami domowych czworonogów może prowadzić do reakcji uczuleniowej i rozwoju klinicznie istotnych objawów alergii.3
- Dominującym alergizującym białkiem kota jest Fel d 1, które odpowiada za nadwrażliwość nawet u 96% uczulonych na tego czworonoga!3
- Białko Fel d 1 jest obecne w ślinie, natomiast pozostałe alergeny (od Fel d 2 do Fel d 8), oprócz śliny, znajdują się również w złuszczonym naskórku, moczu i krwi kota.3
- Pamiętaj o tym, że koty ciągle liżą swoje futro, więc jest ono oklejone alergenami. Z kolei sierść łatwo przyczepia się do ubrania, a alergeny zwierząt futerkowych mają tendencję do unoszenia się w powietrzu przez dłuższy czas.1
Jak rozpoznać alergię na kota?
- Prawidłowe rozpoznanie alergii na kota może postawić wyłącznie lekarz, na podstawie przeprowadzonego wywiadu i wyników badań. Do rozmowy z lekarzem warto się odpowiednio przygotować.
- Zacznij od przeanalizowania historii swoich spotkań z czworonogiem. Czy rzeczywiście po nich pojawiała się nadwrażliwość? Jeśli odpowiedź brzmi: tak, lekarz prawdopodobnie zaleci test alergiczny. Dostępne testy polegają albo na oznaczeniu stężenia swoistego IgE w surowicy krwi (podwyższone świadczy o alergii) lub punktowych testach skórnych z użyciem odpowiednich ekstraktów (wynik dodatni potwierdza uczulenie).1,3
Jak objawia się alergia na sierść kota? Różne oblicza nadwrażliwości – jak nasze ciało może reagować na kocie alergeny:6,7
Skóra: pokrzywka lub bąbel pokrzywkowy, świąd, rumień
Oczy: zaczerwienie spojówek, łzawienie, świąd
Nos: wodnisty wyciek, kichanie napadowe, świąd
Oskrzela: napadowy suchy kaszel, trudności w oddychaniu, duszność, świszczący oddech, uczucie braku powietrza
Co warto wiedzieć o uczuleniu na kota?
- Nie do końca wiadomo, czy całkowity brak kontaktu ze zwierzakami domowymi i rezygnacja z posiadania futrzanego pupila, rzeczywiście zapobiegają rozwojowi alergii i astmy u dzieci. Nie ma bowiem jasnych przesłanek, bo dane naukowe są niejednoznaczne.1
- Wykazano natomiast, że kontakt z kotem we wczesnym okresie życia może w przyszłości u dorosłych obniżać ryzyko alergii na tego czworonoga, nawet o połowę. Jednak z uwagi na niejednoznaczne dane, w tej kwestii także nie sformułowano rekomendacji dotyczących profilaktyki alergii i astmy.2,3
- Alergeny zwierzęce (tj. lipokaliny i albuminy) mogą powodować reakcje krzyżowe, stąd u osoby uczulonej na jedno zwierzę futerkowe częściej rozwija się alergia również na inne.1
Czy alergia na sierść kota ma większe znaczenie niż na inne zwierzęta futerkowe? Przyjrzyj się faktom.
- Prawie połowa z nas, czyli aż 48% Polaków, ma w domu jakiegoś zwierzaka (wg TNS Polska, 2012).1
- W Polsce w testach alergicznych częściej diagnozuje się alergię na kota (3,7%) niż psa (0,5%) – na podstawie badania ECAP, 2015.1,4
- W Europie częstość dodatnich testów skórnych z alergenami kota szacuje się na 1,2-22,4% (mediana 8,8%; na podstawie wieloośrodkowego badania ECRHS, 2007).1,5
Alergia na kota może spowodować wstrząs anafilaktyczny
Właśnie ten rodzaj uczulenia jest jednym z najczęstszych wśród dzieci z atopią, u których kontakt z kocimi alergenami może spowodować trudności z oddychaniem i reakcję wstrząsową.8
Wstrząs anafilaktyczny to ciężka, zagrażająca życiu reakcja całego organizmu, która objawia się nagłymi zaburzeniami ze strony:
- układu oddechowego (duszności, kaszel i świszczący oddech wynikający ze skurczu oskrzeli, obrzęk krtani),
- układu krążenia (spadek ciśnienia tętniczego, osłabienie i zawroty głowy, utrata świadomości, przyspieszenie pracy serca)
- układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunki, kurczowe bóle brzucha).10
Lekiem pierwszego wyboru jest epinefryna. Jest to lek dostępny wyłącznie na receptę. Jeśli masz alergię na kota, a lekarz przepisał Ci epinefrynę, zawsze miej przy sobie ampułkostrzykawkę, bo odpowiednia jej dawka powinna zostać jak najszybciej zaaplikowana w momencie pojawienia się objawów anafilaksji.9
Jak żyć pod jednym dachem z kotem, na którego masz uczulenie
Wiadomo, że alergikom zaleca się unikanie kontaktu z alergenen.3 Rada ta bywa trudna do zaakceptowania przez miłośników tych futerkowych czworonogów, dlatego warto wiedzieć, że:
- mycie ukochanego pupila co najmniej 2 razy w tygodniu redukuje obecność alergenów, a więc zmniejsza reakcję alergiczną,3
- nawet pozbycie się zwierzątka z domu nie spowoduje natychmiastowego złagodzenia objawów, bo jego alergeny nadal będą obecne, np. na dywanach (alergeny ssaków utrzymują się w kurzu domowym do 6 miesięcy),3
- żeby zmniejszyć objawy nadwrażliwości na alergeny futrzanego domownika, najczęściej podaje się leki przeciwhistaminowe, np. Claritine® Allergy lub Claritine® Active i miejscowe leki sterydowe (terapia jest zalecana, jeśli po ograniczeniu kontaktu z alergenami, kliniczne objawy alergii nadal się utrzymują),3
- nową metodą, o stwierdzonej skuteczności klinicznej, wykorzystywaną w leczeniu uczulenia na kocie alergeny jest immunoterapia,3
- alergia na koty nie ogranicza się tylko do domowych pupili, o czym należy pamiętać, wybierając się do zoo czy cyrku, bo ten sam alergen (Fel d 1) został wykryty również u ich dzikich kuzynów, tj. tygrys, jaguar, puma, lew i lampart.8
Hipoalergiczne rasy kotów? A może to tylko chwyt marketingowy?
- Do tej pory nie wyhodowano jeszcze prawdziwie hipoalergicznego kota, w którym wszystkie alergeny, mogące wywołać reakcję uczuleniową, byłyby nieaktywne.3
- Ponieważ oprócz dominującego Fel d 1, istnieją różne inne kocie alergeny, hipoalergiczny czworonóg, nawet jeśli nie nosi w sobie któregoś z nich, nadal jest źródłem innych uczulających białek. W tej sytuacji eliminacja jednego z kocich alergenów może pomóc wyłącznie osobom, uczulonym tylko na ten jeden konkretny alergen.3
- Do niedawna wydawało się, że gęstość sierści i długość włosów to dwie najważniejsze cechy futerkowego pupila, które mogą mieć znaczenie dla alergików, ponieważ są nośnikami złuszczonego naskórka i śliny. Tymczasem koty z bujną sierścią niekoniecznie uczulają bardziej niż pozbawione owłosienia, badania bowiem wskazują na brak istotnego wpływu obu wymienionych parametrów na stężenie alergenów w powietrzu i na podłodze.3
Referencje:
- Ukleja-Sokołowska N., Bartuzi Z. Epidemiologia i przebieg naturalny alergii na zwierzęta futerkowe. Alergologia Polska 2016; 3: 2-8.
- Wegienka G. et al. Lifetime Dog and Cat Exposure and Dog and Cat Specific Sensitization at Age 18 Years. Clin Exp Allergy 2011; 41(7): 979-986.
- Chan S.K., Leung DYM. Dog and Cat Allergies: Current State of Diagnostic Approaches and Challenges. Allergy Asthma Immunol Res 2018; 10(2): 97-105.
- Epidemiologia chorób alergicznych w Polsce (ECAP), http://ecap.pl/pdf/ECAP_wyniki_pl.pdf (dostęp: 2018.04.25).
- Bousquet P.J. et al. Geographical variation in the prevalence of positive skin tests to environmental aeroallergens in the European Community Respiratory Health Survey I. Allergy 2007; 62(3): 301-309.
- Durska G. Alergia na kota. Medycyna Praktyczna Pediatria, https://pediatria.mp.pl/lista/71173,alergia-na-kota (dostęp: 2018.04.25).
- Durska G. Najczęstsze objawy alergii na kota u dzieci. Medycyna Praktyczna Pediatria, https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/83194,najczestsze-objawy-alergii-na-kota-u-dzieci (dostęp: 2018.04.25).
- Feleszko W. et al. Unexpected cross-reactivity in a cat-allergy patient. An allergic reaction at the circus. Allergol Immunopathol (Madr) 2014; 42(6): 624-625.
- Stave G.M. Occupational Animal Allergy. Curr Allergy Asthma Rep 2018; 18(2): 11.
- https://www.worldallergy.org/education-and-programs/education/allergic-disease-resource-center/professionals/anaphylaxis-synopsis
SPRAWDŹ PRODUKTY CLARITINE®
Clartine® Allergy
Łagodzi uciążliwe objawy alergii – przez 24 godziny na dobę. Bez uczucia senności!1
Clartine® Active
Zatkany nos, kichanie i katar? Weź Clartine® Active, która przyniesie ulgę w objawach alergii bez uczucia senności.1
Claritine® Allergy syrop
Syrop Claritine® Allergy bez cukru o smaku winogronowym zwalcza objawy alergii u Twojego dziecka przez cały dzień.
1W zalecanych dawkach loratadyna nie wykazuje działania sedatywnego u większości populacji (częstość występowania: 1,2%)